‘De gedoe-factor speelt een grote rol’, zegt Djoera Eerland van initiatief Buurkracht. ‘Je moet er tijd insteken, je moet het uitzoeken, aanbieders vergelijken, noem maar op. Naast financiële ruimte heb je ruimte nodig in je hoofd’. Een andere factor is wantrouwen, weet Djoera, richting de overheid of richting energie- en installatiebedrijven. Als die langskomen zit er vast een bestuurlijk of commercieel belang achter. Allemaal redenen om op je handen te blijven zitten.

'Nét dat zetje geven om toch aan de slag te gaan'

Aanstekelijk enthousiasme

Wat werkt dan wel? ‘Een persoonlijke, lokale aanpak in de buurt’, zegt Djoera. ‘Er moet een inwoner opstaan die zijn of haar eigen buurt in beweging wil krijgen, bijvoorbeeld door samen zonnepanelen in te kopen of collectief een blok huizen te isoleren’. Het enthousiasme van een buurman kan aanstekelijk werken, en geeft mensen nét dat zetje om toch aan de slag te gaan. Dan doe je het niet alleen. Het is een persoonlijke benadering die uitgaat van lokale netwerken, oftewel van de mensen die elkaar onderling kennen én vertrouwen.

Buurkracht helpt zulke drijvende krachten op weg. Het initiatief stuurt lokale ‘buurtbegeleiders’ op pad, die kijken wat de initiatiefnemer nodig heeft. Zij werken als verbinder of aanjager van het project. Dat kan betekenen dat ze helpen om een startbijeenkomst te organiseren in de buurt. Ze helpen met posters of flyers om het initiatief bekender te maken in de buurt. En ze denken mee over het netwerk in de buurt; wie je moet betrekken om het plan te laten slagen. Djoera: ‘Je hebt eigenlijk verschillende typen mensen nodig. Een ondernemend type, die anderen enthousiasmeert; een expert, die de technische zaken snapt; en een verbinder, die veel mensen kent en kan betrekken. Met alleen een technisch expert krijg je mensen niet mee.’

'Je hebt verschillende typen mensen nodig. Een ondernemer, een expert, een verbinder'

Het gaat niet eens om duurzaamheid

Buurkracht heeft samen met de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek gedaan, naar waarom mensen meedoen met buurtiniatieven. Daaruit blijkt dat het vaak niet eens om duurzaamheid gaat. Naast energiebesparing speelt het groepsaspect een grote rol, de sociale cohese in de buurt. ‘Daarom draaien wij het nu om’, zegt Djoera. ‘We versterken eerst de verbindingen in de buurt, bijvoorbeeld met initiatieven om de buurt mooier, veiliger of gezelliger te maken. Dat leidt tot meer samenhang. Vergroening of verduurzaming volgt daarna.’

Bottom-up initiatieven

Buurkracht begon vijf jaar geleden als een maatschappelijk initiatief van energiebedrijf Enexis. Intussen deden ze in een paar honderd buurten ervaring op met lokale initiatieven voor leefbaarheid en duurzaamheid in de wijk. Komend jaar groeit Buurkracht door naar een onafhankelijke stichting, die gemeenten en provincies helpt om ‘bottom-up’ burgerinitiatieven te stimuleren en te organiseren. Een mooi voorbeeld van de participatiesamenleving in de praktijk.

Foto en meer informatie: Buurkracht.nl